Аливаа улс оронд ард түмний түүх, соёлын өвийг хадгалдаг байгууллага байдаг нь гарцаагүй. Азербайжанд ийм "музагийн сүм" байдаг бөгөөд түүний нэрийг Азербайжаны үндэсний хивсний музей гэдэг.
Азербайжан улс өнөө үед баян, хөгжилтэй орны тухай сэтгэгдэл төрүүлж байгаа хэдий ч ард түмэн нь өвөг дээдсийнхээ үндэсний соёл, ёс заншилд хайр халамжтай ханддаг. Эдгээр хүмүүс эртний уламжлалыг хадгалан үлдээд зогсохгүй олон зууны туршид бий болгосон зүйлийг хөгжүүлдэг.
Азербайжаны урлаг, гар урлалын нэг төрөл бол эргэлзээгүйгээр хивс нэхэх юм. Баку дахь Үндэсний хивсний музейг үзэж сонирхсон хүмүүсийн хувьд Азербайжан улс огт өөр, гэнэтийн байдлаар нээгдэв.
Каспийн тэнгисийн эрэг дээрх Приморскийн өргөн чөлөөгөөр алхахдаа гаднах төрхөөрөө өнхөрсөн хивс шиг төстэй гайхамшигтай байгууламж руу бүдрэхэд амархан байдаг. Энэ нь Австрийн алдарт архитекторч Франц Жасны удирдлаган дор баригдсан юм. 2014 онд Азербайжаны үндэсний хивсний музейн үзэсгэлэнг байрлуулсан байв.
Барилга руу ороход та ижил төстэй орчин үеийн байдлыг харах боломжтой: дэлгүүр, кафе, ажлын өрөө, доод давхарт хадгалах өрөө. Зочдод тав тухтай байлгах үүднээс буйдантай амралтын газрууд, цахилгаан шат, урсдаг шатаар тоноглогдсон байдаг.
Гэхдээ шалан дээр байрлах үзэсгэлэнгийн танхимууд руу ирэнгүүт цаг хугацаа эргэж байгаа бололтой. Үндэсний хээ угалз бүхий хивсний урлагийн эдгээр өвөрмөц жишээг харахад та ижил нэртэй кинонд Иван Васильевич шиг санагдаж байна. Чи Дундад зууны үед байгаа юм шиг одоо хөгшин Хоттабыч хаа нэг газар гарч үсрэх болно. Урлагийн оёдол, үндэсний хувцас, шавар эдлэл, зэвсэг, түүнчлэн шил, мод, үнэт эдлэл зэргийг энд байрлуулсан эртний урлагийн бүтээлүүд сэтгэгдлээ нэмэгдүүлдэг. Энэ бүх сүр жавхланг Азербайжаны бусад хотууд музейд бэлэглэжээ.
Хивс нэхэхийг сонирхож буй зочдын хувьд үзэсгэлэнг үзэх нь үнэлж баршгүй туршлага болж хувирах болно. Гэхдээ жирийн жуулчид үзэх зүйл олж авах нь дамжиггүй.
Хивсний урлаг эрт дээр үеэс үүссэн. Музейг 1967 онд агуу эрдэмтэн, нэхмэлчин Латиф Керимовын санаачилгаар байгуулжээ. Байгуулагдах үедээ энэ нь дэлхий дээрх цорын ганц зүйл байв. Хагас зууны туршид үзэсгэлэнгийн байршил хэд хэдэн удаа өөрчлөгдсөн. Одоо музейд 14 мянга гаруй гайхамшигтай үзмэр хадгалагдаж байна. Дэлхийн янз бүрийн оронд үзэсгэлэнгүүд тогтмол явагддаг. Түүний нутаг дэвсгэр дээр соёл, боловсрол, судалгааны төв байдаг.
Азербайжаны ард түмэн үндэсний хивс нэхэх урлагаараа шударгаар бахархдаг. Энэ бол тэдний соёлын өвийн нэг хэсэг юм. Мөн 2004 онд "үндэсний хивсийг хамгаалах, хөгжүүлэх тухай" хуулийг тус улсын нутаг дэвсгэр дээр батлав.
